Khai báo hải quan là quy trình cung cấp thông tin và tài liệu về hàng hóa để hoàn tất thủ tục khi xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa qua biên giới quốc gia. Thủ tục khai báo hải quan gồm những bước nào? Bài viết dưới đây, Kế toán Minh Minh sẽ chia sẻ cụ thể khai báo hải quan là gì?

Khai báo hải quan là gì?

Quá trình khai báo hải quan là quá trình cần thiết để cung cấp thông tin hàng hóa và phương tiện vận chuyển khi chúng đi qua biên giới quốc gia. Thủ tục này là bắt buộc tại các cửa khẩu, cảng hàng không, cảng biển. Khai báo hải quan cho phép hàng hóa và phương tiện vận tải được xuất khẩu hoặc nhập khẩu ra khỏi quốc gia này đến quốc gia khác.

Hoạt động hải quan diễn ra trên địa bàn gồm các vị trí quan trọng như cửa khẩu biên giới, cảng biển, khu chế xuất, khu vực lưu giữ hàng hóa, các điểm làm thủ tục hải quan.

Mục đích khai báo hải quan

Việc khai báo hải quan có mục đích nhằm cung cấp thông tin chi tiết về hàng hóa và giao thông vận tải liên quan trong quá trình nhập khẩu và xuất khẩu chính xác:

Kiểm soát hàng hóa

Các cơ quan hải quan có thể kiểm soát hàng hóa để đảm bảo tuân thủ các quy định hải quan theo luật pháp. Điều này giúp đảm bảo an toàn và quản lý hiệu quả về hàng hóa được vận chuyển qua biên giới.

Xác định thuế hải quan

Quá trình khai báo hải quan giúp xác định thuế hải quan và các khoản phí áp dụng cho hàng hóa. Xác định thuế suất và thu thuế hợp pháp từ giao dịch nhập khẩu, xuất khẩu cho nguồn thu ngân sách quốc gia.

Đối chiếu thông tin

Việc khai báo hải quan giúp người nhập khẩu, xuất khẩu xác minh thông tin xuất xứ hàng hóa, giá trị để các bên liên quan có thể xác nhận mức độ chính xác thông tin và đảm bảo giao dịch thương mại diễn ra theo quy tắc thương mại quốc gia.

Quản lý thương mại

Khai báo hải quan là một công đoạn của quá trình quản lý thương mại. Nó giúp đảm bảo việc giao dịch thương mại thực hiện minh bạch, công bằng và tuân thủ quy định thương mại quốc tế.

Đảm bảo an ninh quốc gia

Qua việc kiểm tra hàng hóa và thông tin liên quan, cơ quan hải quan có thể ngăn chặn việc vận chuyển hàng cấm, hàng hóa nguy hiểm hoặc không phù hợp qua biên giới, đảm bảo an toàn và bảo vệ lợi ích quốc gia.

Thủ tục khai báo hải quan

Quy trình hải quan là quá trình phức tạp yêu cầu cả bên nhập khẩu và bên xuất khẩu hàng hóa phải tuân thủ khi đi qua biên giới quốc gia. Dưới đây là các bước chính trong quy trình hải quan:

Bước 1: Khai báo và nộp tờ khai hải quan, hoặc xuất trình các chứng từ hải quan

Người nhập khẩu hoặc xuất khẩu hàng hóa cần điền vào tờ khai hải quan, viết rõ thông tin hàng hóa, giá trị và các chi tiết khác liên quan. Thông tin được cung cấp sẽ sử dụng để xác định thuế hải quan và kiểm tra hàng hóa có tuân thủ quy định hay không. Người khai báo cũng phải nộp và xuất trình các chứng từ liên quan hồ sơ hải quan đầy đủ: nguồn gốc, xuất xứ của hàng hóa.

Bước 2: Đưa hàng hóa và phương tiện vận chuyển hàng hóa đến điểm kiểm tra

Hàng hóa và phương tiện vận chuyển phải được đưa đến điểm kiểm tra hải quan đã được chỉ định. Điểm kiểm tra sẽ tiến hành kiểm tra thực tế số lượng, chất lượng, an ninh.

Bước 3: Nộp thuế và thực hiện nghĩa vụ tài chính

Người nhập khẩu hoặc xuất khẩu phải nộp thuế hải quan dựa trên thông tin đã kê trên tờ khai hải quan và giá trị hàng hóa kê khai. Ngoài thuế, bạn phải nộp các khoản phí và lệ phí khác liên quan đến hàng hóa và quá trình nhập khẩu, xuất khẩu (nếu có). Trường hợp không tuân thủ quy định hải quan, người khai báo có thể phải sửa, đền bù tài chính theo quy định pháp luật.

Lưu ý: Quy trình hải quan có thể thay đổi tùy theo pháp luật quốc gia và loại hàng hóa

Hồ sơ thủ tục hải quan bao gồm gì?

Hồ sơ hải quan đóng vai trò quan trọng trong quy trình xuất-nhập hàng hóa. Hồ sơ bao gồm tài liệu, thông tin cần thiết để thực hiện thủ tục hải quan tuân thủ pháp luật:

Tờ khai hải quan hoặc chứng từ thay thế

Tài liệu mô tả chi tiết giá trị hàng hóa, số lượng, nguồn gốc, xuất xứ và các chi tiết liên quan. Thông tin này tờ khai được cung cấp bởi người nhập khẩu hoặc người xuất khẩu. Đây là tài liệu cơ sở để xác định thuế hải quan. Tờ khai hải quan có thể là tài liệu giấy hoặc tờ khai điện tử, tùy vào quy định của quốc gia và cơ quan hải quan.

Chứng từ có liên quan

Chứng từ liên quan đến giao dịch nhập khẩu – xuất khẩu hàng hóa như hợp đồng mua bán hàng hóa,  chứng từ vận tải, hóa đơn thương mại, chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa, giấy phép xuất nhập khẩu,… Các chứng từ này là căn cứ chứng minh nguồn gốc, giá trị và các yêu cầu pháp lý liên quan đến hàng hóa.

Định dạng tài liệu

Hồ sơ hải quan có thể chứa cả tài liệu giấy và tài liệu điện tử. Tuy nhiên, các tài liệu điện tử phải tuân thủ tính toàn vẹn và định dạng theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử.

Quy định về hồ sơ chứng từ hải quan có thể thay đổi tùy pháp luật quốc gia và các quy định hải quan cụ thể. Để đảm bảo tuân thủ đúng pháp luật, người nhập khẩu và xuất khẩu hàng hóa cần phải nắm rõ quy định và cung cấp đầy đủ thông tin, tài liệu cần thiết cho cơ quan hải quan khi được yêu cầu.

Qua bài viết trên, bạn đọc đã biết khai báo hải quan là gì, thủ tục khai báo hải quan gồm những gì? Hy vọng những thông tin mà Kế toán Minh Minh  giới thiệu ở trên sẽ giúp cho các doanh nghiệp nắm rõ quy định, thủ tục hải quan khi xuất, nhập hàng hóa. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được giải đáp nhé.