Các doanh nghiệp ngày nay đã và đang nhận thức được tầm quan trọng của kiểm toán nội bộ. Song nhiều người vẫn chưa hiểu được kiểm toán nội bộ là gì? Kiểm toán nội bộ có vai trò gì đối với doanh nghiệp? Trong bài viết này, Công ty Kế toán Minh Minh sẽ giới thiệu tổng quan mục tiêu của kiểm toán nội bộ là gì?

Vai trò của kiểm toán nội bộ

Kiểm toán nội bộ đóng vai trò then chốt như sau:

Hỗ trợ quản lý rủi ro

Kiểm tra nội bộ giúp doanh nghiệp quản lý rủi ro bằng cách đưa ra nhận định và đánh giá quy trình, hệ thống kiểm soát nội bộ có căn cứ. Những nhận định đó sẽ giúp doanh nghiệp quản trị hiệu quả, giảm rủi ro tiềm ẩn và đề phòng được những tình huống bất ngờ.

Tư vấn và xây dựng quy trình kiểm soát

Kiểm tra nội bộ vừa giữ vai trò tư vấn hệ thống kiểm soát nội bộ mới vừa đánh giá hiệu quả của các dự án mà công ty mới triển khai. Kiểm toán tốt sẽ giúp giảm rủi ro kinh doanh cho doanh nghiệp.

Thực hiện hoạt động kiểm tra

Quy trình kiểm toán sẽ gồm giai đoạn kiểm tra để đưa ra đánh giá về mức độ tuân thủ, hiệu quả các quy trình kiểm soát cao hay thấp. Kiểm tra để hiểu rõ điểm yếu, phát huy ưu điểm của hệ thống kiểm soát.

Báo cáo và đánh giá sau khi thực hiện kiểm toán nội bộ lên Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc. Báo cáo sẽ trình bày đầy đủ tình hình tài chính kinh doanh, chi tiết các thông tin và vấn đề liên quan đến tài sản, chứng từ, hóa đơn, giấy tờ kinh doanh. Hội đồng quản trị sẽ căn cứ vào báo cáo để ra quyết định chiến lược, điều hành tổ chức hiệu quả hơn.

Hoàn thiện hệ thống kiểm toán nội bộ

Quy trình kiểm toán nội bộ doanh nghiệp cần được cập nhật và hoàn thiện liên tục. Công việc kiểm toán nội bộ sẽ giúp kiểm tra các vấn đề còn tồn tại, những lỗ hổng cần khắc phục trong hệ thống hiện tại, mức độ chính xác của các quy trình kiểm soát nội bộ.

Tóm lại, kiểm toán nội bộ giúp doanh nghiệp nhìn rõ thực trạng hiện tại, từ đó định hướng chiến lược phát triển hiệu quả hơn trong tương lai.

Mục tiêu của kiểm toán nội bộ

Mục tiêu chính của nội bộ kiểm toán nhằm phát hiện những sai sót sớm trong quá trình hoạt động kinh doanh, cải thiện quy trình kinh doanh của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, kiểm toán cũng giúp tăng cường hiệu quả quản trị trong doanh nghiệp. Quy trình kiểm toán nội bộ sẽ làm rõ nguyên tắc, chính sách công ty đang áp dụng. Khi đó, người quản lý dùng báo cáo kiểm soát nội bộ để đề phòng rủi ro phát sinh và ngăn chặn hành vi gian lận, dấu hiệu lạm quyền.

Đảm bảo độ tin cậy của báo cáo tài chính

Kiểm toán nội bộ đảm bảo rằng các báo cáo tài chính của doanh nghiệp được ghi chép chính xác và tuân thủ các quy định pháp luật. Điều này giúp tăng tính tin cậy của thông tin tài chính.

Qua quá trình kiểm toán, các sai sót trong quá trình ghi chép và phân loại thông tin tài chính sẽ được phát hiện và khắc phục kịp thời.

Nâng cao hiệu quả hoạt động và quản lý tài sản

Kiểm toán nội bộ giúp đánh giá các quy trình hiện tại và đề xuất cải tiến nhằm tối ưu hóa hoạt động và nâng cao giá trị tài sản doanh nghiệp.

Công việc kiểm kê và giám sát tài sản giúp ngăn ngừa lãng phí và tăng cường quản lý sử dụng tài sản hiệu quả hơn.

Đóng góp vào sự phát triển bền vững

Nhiều đơn vị thực hiện đánh giá nội bộ với mục tiêu là bảo vệ tài sản và quyền lợi của công ty. Kiểm toán viên sẽ xác định và giải quyết vấn đề liên quan đến sử dụng tài sản, ngăn chặn và phát hiện các hành vi lạm quyền, gian lận trong kinh doanh. Kiểm toán nội bộ sẽ giúp giảm tình trạng lãng phí tài sản.

Kiểm toán giúp doanh nghiệp xác minh mức độ tuân thủ nguyên tắc pháp luật, quy định nội bộ công ty và đạo đức kinh doanh. Sau khi thực hiện kiểm toán nội bộ, doanh nghiệp sẽ nắm rõ hơn những hoạt động thuộc pháp lý và tuân thủ các quy định áp dụng chung, quy định áp dụng trong từng lĩnh vực.

Kiểm toán nội bộ là hoạt động xem xét các quy trình, chính sách nội bộ, từ đó đưa ra kiến nghị thay đổi cần thiết nhằm tăng cường hiệu quả trong quản lý tài chính, quản lý chất lượng, rủi ro và quản lý vận hành của doanh nghiệp.

Qua việc đánh giá và xác định các vấn đề, kiểm toán nội bộ đóng vai trò quan trọng trong việc làm tăng mức độ tin cậy và uy tín của công ty đối với đối tác, cơ quan chính quyền, các bên liên quan.

Trường hợp bắt buộc đánh giá nội bộ theo quy định của pháp luật

Theo quy định của Nghị định 05/2019/NĐ-CP, có ba trường hợp, đơn vị bắt buộc phải thực hiện kiểm toán nội bộ:

Các công ty đã niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán cần phải thực hiện quy trình kiểm toán. Khi đã niêm yết, các công ty phải đảm bảo sự rõ ràng trong tài chính, mức độ đáng tin cậy và tuân thủ quy định pháp luật trong quản trị tài chính.

Các doanh nghiệp có vốn điều lệ nhà nước chiếm trên 50% và hoạt động theo mô hình công ty mẹ – con cũng cần thực hiện kiểm toán nội bộ để đảm bảo hệ thống quản lý và giám sát hiệu quả của công ty mẹ đối với chuỗi các công ty con. Đặc biệt là minh bạch kế hoạch quản trị tài chính của toàn bộ hệ thống.

Doanh nghiệp nhà nước là công ty mẹ thuộc mô hình công ty mẹ – công ty con cũng phải thực hiện kiểm toán nội bộ. Công ty phải tuân thủ quy định trong quản lý, phương thức sử dụng tài sản và minh bạch trong các hoạt động kinh doanh.

Ngoài ba trường hợp trên, một số đơn vị vẫn phải thực hiện kiểm toán nội bộ khi phát hiện vi phạm pháp luật, có hành vi gian đối hay nhận được yêu cầu kiểm toán từ cơ quan chính quyền.

Trên đây là bài viết chia sẻ cụ thể mục tiêu của kiểm toán nội bộ là gì? Mong rằng những thông tin mà công ty Kế toán Minh Minh giới thiệu ở trên sẽ giải đáp thắc mắc cho các bạn.